Starmer en Macron leiden nieuwe vredesmissie, maar waar staat Nederland?
- Frame out
- 2 mrt
- 4 minuten om te lezen
Bijgewerkt op: 3 mrt
Finland, Frankrijk, Groot-Brittannië en Polen nemen het voortouw in de diplomatie rond Oekraïne. Nu gesprekken tussen Washington en Kyiv zijn vastgelopen, zetten het VK en Frankrijk een vredesplan op. Europese troepen moeten toezien op de naleving. In Londen kreeg Zelensky toezeggingen voor meer wapens en geld van Starmer: "Instead, those willing will intensify planning now with real urgency. The UK is prepared to back this with boots on the ground and planes in the air together with others. Europe must do the heavy lifting. But to support peace in our continent and to succeed, this effort must have strong US backing. We're working with The US on this point after my meeting with president Trump last week."
Op 1 maart riep NAVO-chef Mark Rutte in een interview de Oekraïense president Zelensky op om de banden met Donald Trump te herstellen, nadat Trump en vicepresident JD Vance hem in het Witte Huis onder druk hadden gezet. Na de de psychologische oorlog van Trump richting Zelensky, verschenen er opmerkelijke berichten op X van coalitiegenoten. Wilders noemde escalatie tussen Trump en Zelensky op X "fascinerende televisie”, maar voegde eraan toe: "Niet de manier om een oorlog te beëindigen, heren.” Kort daarna benadrukte hij dat de PVV Oekraïne "met overtuiging” steunt, terwijl hij tegelijkertijd uithaalde naar "de hysterische anti-Trumpstemming.” Volgens hem is Amerikaanse steun onmisbaar voor vrede in Oekraïne.
Twee PVV-Kamerleden, Emiel van Dijk en Patrick Crijns, deelden de dag daarvoor berichten die Zelensky belachelijk maakten. Van Dijk retweette een bericht van Donald Trump Jr. waarin Zelensky werd weggezet als ‘midget’ (dwerg). Beide Kamerleden verwijderden hun retweets later. De PVV weigert hierover opheldering te geven. Vincent van den Born, die tot nu slechts een paar zinnen in de 2de Kamer heeft gezegd, retweette het bericht van Victor Orban: "Strong men make peace, weak men make war. Today President @realDonaldTrump stood bravely for peace. Even if it was difficult for many to digest. Thank you, Mr. President!"
Terwijl de sporen van de tweetgedrag van de PVV gedeeltelijk waren gewist, trokken tijdens de top in Londen twee opvallende foto’s de aandacht, met onder andere premier en NAVO-secretaris-generaal Mark Rutte in beeld. Op de eerste foto stonden de Nederlandse premier en NAVO-secretaris-generaal Mark Rutte naast elkaar, in de linkerhoek achterin.
Op een andere foto van de vergadering zitten Rutte en de Nederlandse premier aan de randen, terwijl Zelensky zichtbaar geagiteerd in Ruttes richting kijkt. Het is onduidelijk of deze blik verband houdt met Rutte's eerdere opmerkingen of met andere factoren. Hoewel we waarschijnlijk nooit weten wat de echte reden is, kunnen foto's meer dan duizend woorden zeggen. Die staan bij de bronnen vermeldt.
De strategie van Trump en Vance jegens Zelensky heeft Europa wakker geschud. Londen en Parijs trekken samen op met Kyiv. Eerst een akkoord, dan gesprekken met Trump en Moskou. "Poetin mag Oekraïne nooit meer grijpen," waarschuwde Rutte. Een sterke Europese troepenmacht moet een nieuw Minsk-debacle voorkomen. Toezeggingen volgen binnen dagen.
Een Europese missie in Oekraïne brengt risico’s, erkent Starmer. Maar vrede verdedigen vraagt actie. Parijs en Londen leveren al troepen. Zonder Amerikaanse steun blijft de veiligheid onzeker. Rutte sust zorgen: "Trump is een vriend van de Navo. Stop met speculeren."
Tijdens de top bleef Nederland onder leiding van Dick Schoof opvallend afwachtend. Premier Dick Schoof benadrukte na afloop dat er geen concrete bedragen of toezeggingen zijn gedaan, wat wijst op een afwachtende houding binnen het kabinet. "Ik heb geen bedragen genoemd, geen toezeggingen gedaan," zei hij na afloop. Een belofte tot steun blijft uit. De kans is aanwezig dat de uitlatingen van enkele Kamerleden in de coalitie daar invloed op hebben gehad.
Op Bluesky uitte Henri Bontenbal zijn teleurstelling over het gebrek aan toezeggingen vanuit Nederland: "De Kamer heeft het kabinet ruim mandaat gegeven om de noodzakelijke hulp, defensie-investeringen en veiligheidsgaranties aan Oekraïne te geven. Teleurstellend en onbegrijpelijk dat het Nederlandse kabinet in Londen geen concrete toezeggingen heeft gedaan." Dit blijkt inderdaad besproken te zijn in een commissiedebat op 22 januari 2025.
Verder vervolgde Starmer zijn verhaal: "And let me be clear, we agree with the president on the urgent need for a durable peace. Now we need to deliver together. Finally, we agreed that leaders will meet again very soon to keep the pace behind these actions and to keep working towards this shared plan. We are at a crossroads in history today. This is not a moment for more talk.
It's time to act, time to step up and lead, and to unite around a new plan for a just and enduring peace. Thank you."
Zelensky vertrok daarna per helikopter naar koning Charles, die ook Trump op bezoek verwacht. Europa wil Kyiv sterker maken. Starmer belooft miljarden en 5000 raketten. Polen verhoogt defensiebudget naar 5% van het bbp. Von der Leyen werkt aan een plan om uitgaven verder op te schroeven. Europa wacht niet meer af. Het grijpt in. Snel.
Waar Europa voorheen vooral een diplomatieke schakel was, neemt het nu zelf de leiding. Van afwachten naar ingrijpen, van reactief naar strategisch. Londen en Parijs laten zien dat Europa bereid is verantwoordelijkheid te dragen, al blijft de vraag hoe lang het deze koers kan vasthouden zonder Amerikaanse steun. Daardoor wekt het de schijn van een diplomatiek statement om tijd te winnen, zodat geld in wapens omgezet kunnen worden.
Trump blijft onvoorspelbaar, terwijl Moskou afwacht hoe verdeeld het Westen werkelijk is. De geopolitieke kaarten zijn opnieuw geschud, en Europa moet balanceren tussen strategische onafhankelijkheid en het behouden van Amerikaanse steun. Starmer zegt dat dit het moment is om te handelen, maar de inzet is hoog en de marges klein. De komende weken bepalen of Europa deze nieuwe rol kan waarmaken, of dat oude patronen opnieuw de overhand krijgen. Foto's: https://www.volkskrant.nl/politiek/spoedoverleg-westerse-leiders-europa-neemt-initiatief-voor-vredesplan-oekraine~b899a80e/
Comments