Van Bannon tot Spencer: de paradox van antisemitische zionisten
- Frame out
- 27 jan
- 5 minuten om te lezen

Laat ik beginnen met helderheid over mijn positie in het Israëlisch-Palestijnse conflict. Ja, ik steun een tweestatenoplossing. Wat er op 7 oktober is gebeurd, was afschuwelijk. Terroristen die worden uitgeschakeld? Daar hoeven we niet om te treuren. Maar tegelijkertijd moeten we de buitenproportionele burgerdoden scherp veroordelen. Zelfverdediging is een recht, ja, maar geen vrijbrief om zelf de agressor te worden. Helaas lijkt Israël die grens na 7 oktober te hebben overschreden. Mijn wens blijft onveranderd: een Israëlische én een Palestijnse staat, waarin Palestijnen volledig erkend worden als burgers met gelijke rechten.
Dit zou geen controversieel standpunt moeten zijn. Toch weet ik dat in een debat zo gepolariseerd als dit, sommige mensen al op de kast zitten. Het zij zo. Ik schrijf dit niet om de ene kant te demoniseren en de andere te verheerlijken. Israël heeft bestaansrecht, daar sta ik achter. Maar dat neemt niet weg dat we kritiek mogen leveren wanneer dit gerechtvaardigd is.
Als iemand die zelf in Israël en op de Westelijke Jordaanoever is geweest, doet het mij pijn om te zien dat een gezonde, duurzame oplossing voor dit conflict voorlopig niet in zicht is. Zelfs Donald Trump, hoe je ook over hem denkt, lijkt dit te beseffen. Onlangs zei hij tijdens een persmoment: “So, I’d rather get involved with some of the Arab nations, and build housing in a different location, where they can maybe live in peace for a change.” Het idee dat etnische zuivering zou kunnen bijdragen aan vrede is natuurlijk volstrekt verwerpelijk. Daar kunnen we duidelijk over zijn.
Trump’s woorden deden mij denken aan Steve Bannon, zijn voormalig strateeg en een belangrijk sleutelfiguur in de alt-right. Bannon staat bekend als een fervent voorstander van Israël, wat opmerkelijk is voor iemand met een nationalistische ideologie. Waarom zou een blanke nationalist een thuisland voor de Joden ondersteunen? Het antwoord lijkt cynisch maar logisch: pro-Israël is niet per se hetzelfde als pro-joods.
Voor Netanyahu lijkt deze steun aantrekkelijk. Hij heeft in de toekomst zijn Joodse staat, maar hoelang duurt die vreugde? Zelfs Bannons ex-vrouw heeft beweerd dat hij antisemitische opmerkingen maakte toen ze ruzie hadden over het naar een privéschool sturen van hun dochters. Ze moesten naar een school met niet te veel Joden.
Richard Spencer, een andere prominent figuur binnen de Alt-right, gaf Israël zelfs als voorbeeld van een model-etnostaat. Volgens hem zouden blanken ook een dergelijke staat moeten hebben. Dit soort uitspraken onthullen de echte agenda: antisemieten die Israël steunen als vehikel voor hun eigen nationalistische agenda.
In het artikel in Newsweek wordt een opvallend fenomeen beschreven: de steun van de Amerikaanse blanke nationalist Richard Spencer voor de Israëlische Nation-State Law. Deze wet, die in 2018 is aangenomen, definieert Israël officieel als de natiestaat van het Joodse volk. Voor iemand als Spencer, een prominente figuur binnen de Alt-right-beweging, is dit een wet om te prijzen. Waarom? Omdat het volgens hem Israël bevestigt als een etnostaat – precies het soort model dat hij ook voor blanken in de VS voor ogen heeft.
Wat houdt deze wet eigenlijk in?De Nation-State Law stelt onder meer:
Israël is de nationale staat van het Joodse volk, en alleen zij hebben het recht op zelfbeschikking binnen die staat.
Hebreeuws is de enige officiële taal; Arabisch krijgt een speciale status, maar verliest de gelijkwaardige positie die het eerder had.
Joodse nederzettingen worden actief bevorderd en gezien als een nationaal belang.
Deze wet heeft direct voor veel kritiek gezorgd, vooral van mensenrechtenorganisaties en de Arabische minderheid in Israël, die ongeveer een vijfde van de bevolking uitmaakt. Zij zien de wet als een stap richting discriminatie en segregatie, omdat het expliciet niet-Joodse Israëliërs uitsluit van volledige rechten. Kortom, een ingewikkeld vraagstuk.
In Nederland hebben we ook onze voorbeelden gezien van antisemieten die Israël steunden. Thierry Baudet, ooit uitgesproken lovend over Israël als etnostaat, heeft in recente jaren een ander geluid laten horen. Zijn relatie met CIDI is verzuurd, met name nadat deze organisatie hem en Wybren van Haga bekritiseerde vanwege hun gebruik van informatie van antisemitische complotsites. In februari 2021 sprak Baudet nog bewonderend over Israël; in april van datzelfde jaar reageerde hij met de opmerking dat CIDI “een leven moest zoeken.” Het illustreert hoe snel de toon kan veranderen.
Hoewel niet iedereen binnen de Alt-right Israël steunt en zelfs de liefde kan bekoelen, is er wel een patroon zichtbaar van antisemieten die zionistische ideeën omarmen, niet uit liefde voor het Joodse volk, maar uit eigenbelang. De Alt-right is sluw. Ze willen niet de eerste zijn die een etnostaat opzet. Waarom? Zodat ze met de vinger kunnen wijzen. "Kijk, de Joden mogen het wel, maar wij niet!" En daarmee rollen ze zichzelf weer in hun vertrouwde slachtofferpositie. Ach, wat sneu: de Joden zouden meer mogen dan zij. Het is die oude klaagzang weer. Wij, arme blanke mensen, worden achtergesteld!
En dan, alsof dat nog niet genoeg is, wordt het frame verder opgetuigd. “Zie je wel,” roepen ze dan, “ze willen ons uitroeien!” De eigen complottheorieën worden opgeleukt met wat zij als ‘bewijs’ presenteren. En wat past er nu beter in dat plaatje dan een antisemitisch frame? Het idee dat de Joden dingen mogen die de blanke man (nog) niet mag, is natuurlijk prachtig voer voor hun fantasieën.
In het Israëlisch-Palestijnse conflict draait het niet alleen om landen, ideologieën of historische aanspraken. Het draait om mensen. Mensen die, net als wij, een toekomst willen waarin zij veilig kunnen leven en hoop kunnen hebben op een beter bestaan. Die simpele waarheid raakt vaak ondergesneeuwd in het lawaai van politieke retoriek en complottheorieën.
De Alt-right en soortgelijke bewegingen maken dankbaar gebruik van dit conflict om hun eigen agenda te promoten. Waar organisaties als Christenen voor Israël het nog wel voor het Joodse volk opnemen, ondanks dat religieuze gronden niet juridisch bindend zijn, is de Alt-right nog veel duisterder bezig.
Wat we zien in bewegingen zoals de Alt-right is een strategie van manipulatie: ze maken gebruik van het conflict om hun eigen agenda te voeden, vaak ten koste van de waarheid en van de mensen die al zoveel hebben geleden. Het slachtofferschap dat ze claimen, staat haaks op de verantwoordelijkheid die nodig is om echte verandering teweeg te brengen. Blijven we toekijken hoe extremisme en polarisatie het debat kapen? Of kiezen we voor een toekomst waarin rechtvaardigheid en gelijkwaardigheid leidend zijn?
Dit gaat verder dan het conflict tussen Israël en Palestina. Het is groter dan grenzen, groter dan naties. De geschiedenis leert ons dat isolatie en superioriteitsdenken altijd eindigen in tragedie. Het raakt aan een fundamentele vraag: wat voor wereld willen wij zijn? Een wereld waarin volkeren zich terugtrekken achter hun eigen grenzen, bang voor de ander en overtuigd van hun eigen superioriteit? Waar groepen elkaar wegzetten als minderwaardig, als 'ondermensen'? Of kiezen we voor een wereld waarin vrijheid de boventoon voeren?
Donald Trump:
Steve Bannon:
Richard Spencer:https://www.newsweek.com/white-supremacist-richard-spencer-fan-israels-nation-state-law-1036518
Thierry Baudet:

Comentarios